Hiện nay, rất nhiều các giao dịch, thủ tục hành chính hay theo quy định của pháp luật có yêu cầu phải nộp giấy khám sức khỏe dùng để xin việc của người lao động, thủ tục nhập học cho học sinh, sinh viên, thi giấy phép lái xe, kết hôn với người nước ngoài…Tuy nhiên, do quá trình khám sức khỏe trong các cơ sở y tế khá rườm rà, mất thời gian nên các đối tượng nhìn thấy nhu cầu sử dụng giấy khám sức khỏe đã làm giả giấy khám sức khỏe nhằm lừa dối các cơ quan, tổ chức, cá nhân nhằm thực hiện các hành vi trái pháp luật. Trong phạm vi bài viết của chúng tôi sẽ nêu rõ các quy định xử phạt của pháp luật đối với các hành vi mua bán giấy khám sức khỏe theo quy định của pháp luật.

Có thể hiểu giấy khám sức khỏe là một trong những loại giấy tờ do các cơ sở y tế, bệnh viện cấp các cá nhân về các thông tin chi tiết và các mục khám để xác minh được tình trạng sức khỏe của một người một cách tổng quát nhất về nội, ngoại khoa, tai, mắt, thần kinh…

Theo quy định tại Thông tư 14/2013/TT-BYT hướng dẫn khám sức khỏe do Bộ trưởng Bộ Y tế ban hành thì thủ tục khám sức khỏe theo đúng quy định thì người có yêu cầu khám sức khỏe phải nộp tờ khai và giấy tờ tùy thân cho các cơ sở khám sức khỏe tại thời điểm khám. Sau khi nhận được các giấy tờ của người yêu cầu khám sức khỏe thì các cơ sở khám chữa bệnh thực hiện các công việc theo đúng quy trình như đối chiếu các hồ sơ giấy tờ, và thực hiện việc khám chữa bệnh theo từng chuyên khoa. Sau đó trả kết quả cho người yêu cầu khám sức khỏe theo quy định. Nếu có các hành vi khám sức khỏe không đúng các trình tự, thủ tục theo quy định đều là các hành vi vi phạm pháp luật.

Theo quy định tại Điều 341 Bộ luật hình sự năm 2015, và Luật sửa đổi Bộ luật hình sự năm 2017  tội làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức; tội sử dụng con dấu, tài liệu giả của cơ quan, tổ chức khi có đủ các dấu hiệu tội phạm như sau:

Có thể hiểu về khái niệm làm giả theo quy định pháp luật là các hành vi làm giống như thật về các giấy tờ, tài liệu, con dấu của các cơ quan, tổ chức mà các loại giấy tờ này hiện nay chưa có loại tương tự trong đời sống. Những hành vi này chỉ phạm tội khi các cơ quan, cá nhân, tổ chức sử dụng nó nhằm mục đích lừa đối người khác có hành vi trái pháp luật của những người không có thẩm quyền cấp các giấy tờ, tài liệu như chữ ký, con dấu, nội dung các giấy tờ tài liệu.

Về mặt chủ thể của tội phạm

Hiện nay, theo quy định của Bộ luật hình sự thì người có đầy đủ năng lực trách nhiệm hình sự mà những người này không mắc các bệnh mất khả năng về nhận thức như bệnh tâm thần, bệnh đao… có thể là bất kể người nào bởi vì chủ thể của loại tội phạm này không phải là các chủ thể đặc biệt theo quy định của Bộ luật hình sự.

Về mặt khách thể của tội phạm

Người phạm tội có hành vi xâm phạm các hoạt động bình thường, tác động lên các đối tượng như các giấy tờ, con dấu giả, xâm phạm nghiêm trọng trong lĩnh vực trật tự, quản lý hành chính của nhà nước về quản lý các giấy tờ, tài liệu, các con dấu được sử dụng trong các cơ quan nhà nước.

Về mặt khách quan của tội phạm

Người phạm tội thực hiện các hành vi làm giả này tính từ thời điểm những người không cho thẩm quyền tạo ra những con dấu, giấy tờ giả của các cơ quan, tổ chức nhà nước trong một thời gian nhất định khi phạm tội này hoàn thành.

+ Mặc dù việc sử dụng các con dấu tài liệu, giấy tờ có thể không cần xảy ra khi các  hậu quả, nhưng những người phạm tội nhằm mục đích lừa dối các cá nhân, tổ chức sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự 

+ Hành vi sử dụng con dấu, tài liệu, giấy tờ giả nhằm lừa dối cơ quan, tổ chức hoặc công dân. Đối với hành vi sử dụng, tội phạm hoàn thành khi người phạm tội có hành vi sử dụng các đối tượng trên để lừa dối cơ quan Nhà nước, tổ chức hoặc công dân, không cần xảy ra hậu quả.

+ Người phạm tội phải có các hành vi dùng các thủ đoạn khác để nhằm mục đích làm giả con dấu, giấy tờ như in, đúc, khắc..nhằm bắt chước, hoặc có các hành vi thêm, bớt các nội dung theo đúng mẫu của cơ quan, tổ chức có thẩm quyền, có các hành vi sản xuất trái phép các giấy tờ như hộ chiếu, căn cước công dân, bằng cấp của các trường, sổ hộ khẩu…của các giấy tờ này của cơ quan, tổ chức có thẩm quyền mà họ được phép sử dụng để giải quyết công việc hoặc thực hiện nhiệm vụ hoặc họ được phép sản xuất, lưu hành theo đúng quy định của pháp luật. Hậu quả của tội này có thể không nhằm mục đích chiếm đoạt tài sản mà nhằm mục đích lừa dối, làm giả ví dụ như để xin việc, để vay tiền các ngân hàng chẳng hạn, và nó không phải là dấu hiệu bắt buộc để đủ các điều kiện cấu thành của tội phạm chỉ cần có các hành vi là người phạm tội đã thực hiện tội phạm đã hoàn thành các hành vi làm giả thì sẽ phải căn cứ vào mức độ t nghiêm trọng trong các tình tiết định khung tăng nặng.

Về mặt chủ quan của tội phạm

Trong tội làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức trong Bộ luật hình sự năm 2015, sửa đổi năm 2017 thì người phạm tội này hoàn toàn nhận thức được hành vi trái pháp luật của mình nhưng vẫn có hành vi làm giả và sử dụng các con dấu, giấy tờ, tài liệu giả đó để nhằm mục đích lừa dối các cơ quan, tổ chức mà vẫn thực hiện, không quan tậm hậu quả sẽ xảy ra như thế nào với lỗi cố ý.

Về các khung hình phạt của tội chống người thi hành công vụ.

Về khung hình phạt cơ bản thì người có hành vi vi phạm sẽ bị phạt cải tạo không giam giữ đến ba năm theo quy định nếu có nhiều tình tiết giảm nhẹ theo quy định hoặc sẽ bị phạt tù từ sáu tháng đến ba năm tù theo quy định của Bộ luật hình sự khi có hành vi làm giả và  sử dụng con dấu, tài liệu, giấy tờ giả nhằm lừa dối cơ quan, tổ chức hoặc công dân. Đối với hành vi sử dụng, tội phạm hoàn thành khi người phạm tội có hành vi sử dụng các đối tượng trên để lừa dối cơ quan Nhà nước, tổ chức hoặc công dân.

Về khung hình phạt tăng nặng thì người phạm tội có hành vi sử dụng và làm giả con dấu của cơ quan, tổ chức có thẩm quyền sẽ bị phạt tù từ hai năm đến bảy năm như có tổ chức, tái phạm nhiều lần, gây thiệt hại nghiêm trọng về tài sản theo quy định của Bộ luật hình sự.

Việc sử dụng giấy khám sức khỏe gây nhiều ảnh hưởng đến các cơ quan, nhà nước, gây mất trật tự an toàn xã hội, gây thiệt hại về tài sản, kinh tế, xã hội, uy tín của các cá nhân, tổ chức, cơ quan có thẩm quyền và thậm chí là chính bạn thân những người mua bán giấy khám sức khỏe. Tuy nhiên, để ngăn ngừa, giáo dục, răn đe và xử nghiêm, kip thời đúng người, đúng tội những hành vi mua bán giấy khám sức khỏe sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật.